本变种与原变种的区别在于植株短小近于爬生,小枝上有多数的芽鳞,花黄红色至深红色,花萼长(2-)7-12毫米,子房和花梗无腺体。
橙黄杜鹃(原变种)常绿矮灌木,高0.6-1.2米;树皮灰褐色,光滑,薄片状脱落;小枝黄绿色,无毛,多少有芽鳞宿存,花序下的小枝直径3-4毫米。叶革质,长圆状倒卵形,长2.5-6厘米,宽1.5-2厘米,先端钝圆,有小突尖头,基部多少呈楔形,边缘反卷,上面绿色,无毛,下面密被淡褐色有分枝的绒毛,中脉在上面凹下,下面凸起,有散生的白色丛卷毛,侧脉8对,在上面凹下;叶柄扁平,长5-10毫米,两侧多少具翅,初时有白色绒毛,后渐无毛。顶生伞形花序,有花2-6朵;总轴长约3毫米,被绒毛及腺毛;花梗长1-2.6厘米,密被腺头细刚毛;花萼小,长2-3.5毫米,外面近基部有硬的细腺毛和羊毛状毛,裂片5,尖齿状,边缘疏被腺头睫毛;花冠管状钟形,长3.5厘米,直径约3.6厘米,黄色,基部略带红色,无毛,裂片5,阔卵形,长1.3厘米,宽1.8厘米,顶端有缺刻;雄蕊10,不等长,长2-2.7厘米,花丝基部有白色微柔毛,花药长圆形,长2.6-3毫米;子房椭圆状球形,长5.6毫米,先端截形,有不明显的肋纹,密被棕黄色羊毛状毛和少数腺头刚毛,花柱长2.4厘米,无毛,柱头头状,宽2.5毫米。蒴果长8-12毫米。花期6-7月。 [1]
美艳橙黄杜鹃(变种)(新拟)美艳杜鹃(云南植物研究)图版90: 11-15[1]
Rhododendron citriniflorum Balf. f. etForrest var. horaeum (Balf.f. et Forrest) Chamb.ex Cullen et Not. Bot.Gard.Edinb. 37: 332. 1979;Chamb. in Not. Bot. Gard. Edinb. 39: 392. 1982;云南植物志4: 443. 1986;西藏植物志3: 592. 1986.——R. horaeum Balf. f. et Forrest inNot. Bot. Gard. Edinb. 13: 264. 1922; Tagg in Stevenson, Spec. Rhodod. 554.1930;中国高等植物图鉴3: 99.图4151. 1974.——R. citriniflorum Balf. f. etForrest subsp. aureolum Cowan in Not.Bot, Gard.Edinb.20: 75. 1940.——R. citriniflorum Balf. f. etForrest subsp.horaeum Cowan in ibid.20: 76. 1940.[1]
产云南西部及西藏及东南部,生于海拔3 600-4 500米的高山草坡或悬岩上,模式标本采自西藏察隅。
亮红杜鹃Rhododendron albertsenianum Forrest
宿鳞杜鹃Rhododendron aperantum Balf.f. & Kingdon-Ward
刺枝杜鹃Rhododendron beanianum Cowan
碧江杜鹃Rhododendron bijiangense Ming
瓣萼杜鹃Rhododendron catacosmum Balf.f. ex Tagg
云雾杜鹃Rhododendron chamaethomsonii (Tagg) Cowan & Davidian
毛背云雾杜鹃(变种)Rhododendron chamaethomsonii (Tagg) Cowan & Davidian var. chamaedoron (Tagg & Forrest) D. F. Chamb.
短萼云雾杜鹃(变种)Rhododendron chamaethomsonii (Tagg) Cowan & Davidian var. chamaethauma (Tagg) Cowan & Davidian
云雾杜鹃(原变种)Rhododendron chamaethomsonii (Tagg) Cowan & Davidian var. chamaethomsonii
高山白花杜鹃Rhododendron chionanthum Tagg & Forrest
橙黄杜鹃Rhododendron citriniflorum Balf.f. & Forrest
橙黄杜鹃(原变种)Rhododendron citriniflorum Balf.f. & Forrest var. citriniflorum
滇缅杜鹃Rhododendron coelicum Balf.f. & Farrer
两色杜鹃Rhododendron dichroanthum Diels
匍匐杜鹃Rhododendron erastum Balf.f. & Forrest
滇西杜鹃Rhododendron euchroum Balf.f. & Kingdon-Ward
华丽杜鹃Rhododendron eudoxum Balf.f. & Forrest
褐叶华丽杜鹃(变种)Rhododendron eudoxum Balf.f. & Forrest var. brunneifolium (Balf.f. & Forrest) D. F. Chamb.
华丽杜鹃(原变种)Rhododendron eudoxum Balf.f. & Forrest var. eudoxum
白毛华丽杜鹃(变种)Rhododendron eudoxum Balf.f. & Forrest var. mesopolium (Balf.f. & Forrest) D. F. Chamb.
绵毛杜鹃Rhododendron floccigerum Franch.
紫背杜鹃Rhododendron forrestii Balf.f. ex Diels
紫背杜鹃(原亚种)Rhododendron forrestii Balf.f. ex Diels subsp. forrestii
乳突紫背杜鹃(亚种)Rhododendron forrestii Balf.f. ex Diels subsp. papillatum D. F. Chamb.
似血杜鹃Rhododendron haematodes Franch.
绢毛杜鹃(亚种)Rhododendron haematodes Franch. subsp. chaetomallum (Balf.f. & Forrest) D. F. Chamb.
似血杜鹃(原亚种)Rhododendron haematodes Franch. subsp. haematodes
羊毛杜鹃Rhododendron mallotum Balf.f. & Kingdon-Ward
短蕊杜鹃Rhododendron microgynum Balf.f. & Forrest
火红杜鹃Rhododendron neriiflorum Franch.
盘萼杜鹃Rhododendron parmulatum Cowan
察隅杜鹃Rhododendron piercei Davidian
杯萼杜鹃Rhododendron pocophorum Balf.f. ex Tagg
腺柄杯萼杜鹃(变种)Rhododendron pocophorum Balf.f. ex Tagg var. hemidartum (Balf.f. ex Tagg) D. F. Chamb.
杯萼杜鹃(原变种)Rhododendron pocophorum Balf.f. ex Tagg var. pocophorum
血红杜鹃Rhododendron sanguineum Franch.
纯红杜鹃Rhododendron sperabile Balf.f. & Farrer
纯红杜鹃(原变种)Rhododendron sperabile Balf.f. & Farrer var. sperabile
维西纯红杜鹃(变种)Rhododendron sperabile Balf.f. & Farrer var. weihsiense Tagg & Forrest
糠秕杜鹃Rhododendron sperabiloides Tagg & Forrest
滇藏杜鹃Rhododendron temenium Balf.f. & Forrest
粉红滇藏杜鹃(变种)Rhododendron temenium Balf.f. & Forrest var. dealbatum (Cowan) D. F. Chamb.
黄花滇藏杜鹃(变种)Rhododendron temenium Balf.f. & Forrest var. gilvum (Cowan) D. F. Chamb.
滇藏杜鹃(原变种)Rhododendron temenium Balf.f. & Forrest var. temenium
朗贡杜鹃Rhododendron trilectorum Cowan