灌木或小乔木,有时攀援,高0.5-3米。小枝无毛或疏被短柔毛,棱明显。叶互生,复叶,有小叶3-7枚,通常5枚,小枝基部常具单叶;叶柄长0.5-2厘米,具沟,无毛或被短柔毛;叶片和小叶片革质或薄革质,无毛或上面疏被短刚毛,下面脉上被短柔毛;小叶片卵形至卵状披针形,或椭圆状披针形至披针形,稀为倒卵形,先端锐尖至尾尖,基部圆形或楔形,全缘,叶缘反卷,有时多少具紧贴的刺状睫毛,侧脉2-4对,有时不明显;顶生小叶片长1-6厘米,宽0.4-2厘米,侧生小叶片长0.5-4.5厘米,宽0.3-2厘米。伞状、伞房状或圆锥状聚伞花序顶生,有花1-10(-15)朵;稀有苞片,苞片线形,通常长2-4毫米;花梗长0.5-3厘米,无毛或被微柔毛;花多少芳香;花萼无毛或被微柔毛,裂片三角形,较萼管短;花冠黄色,近漏斗状,花冠管长0.8-1.6厘米,裂片圆形或卵形,长3-7毫米,先端圆或稍尖。果椭圆形或球形,长0.6-1.1厘米,径4-10毫米,成熟时呈紫黑色。花期4-7月,果期6-10月。
中国植物图像库(中国科学院植物研究所)提供并参与编辑
矮探春全株 (4张) 矮探春枝叶 (3张) 矮探春花果 (3张)
产于四川西南部、贵州西部、云南、西藏。生疏、密林中,喜温暖,稍耐寒,耐旱,忌涝,宜排水良好、肥沃土壤。萌蘖性强。海拔1100-3500米。伊朗、阿富汗、喜马拉雅山区以及缅甸等也有分布。
易繁殖。可用扦插、分株及压条繁殖。2月-3月可用硬条扦插。6月-7月可用软条扦插。分株多在早春进行。压条多在5月-8月进行,枝条着地很易生根,栽培较粗放,无须特殊管理。早春可裸根移植。
医药 叶(小黄素馨):苦、甘、涩,凉。清火,解毒。用于水火烫伤,疮毒红肿。
园林 在园林中应用较普遍。
白萼素馨Jasminum albicalyx Kobuski 异叶素馨Jasminum anisophyllum Kobuski 大叶素馨Jasminum attenuatum Roxb. ex DC. 红素馨Jasminum beesianum Forrest & Diels 短萼素馨Jasminum brevidentatum L. C. Chia 华南素馨Jasminum cathayense Chun ex L. C. Chia 樟叶素馨Jasminum cinnamomifolium Kobuski 密花素馨Jasminum coarctatum Roxb. 尾叶密花素馨(变种)Jasminum coarctatum Roxb. var. caudatifolium P. Y. Bai 密花素馨(原变种)Jasminum coarctatum Roxb. var. coarctatum 咖啡素馨Jasminum coffeinum Hand.-Mazz. 心叶素馨Jasminum cordatulum (Merr. & Chun ex L. C. Chia) L. C. Chia 双子素馨Jasminum dispermum Wall. 丛林素馨Jasminum duclouxii (H. Lév.) Rehder 扭肚藤Jasminum elongatum (P.J.Bergius) Willd. 探春花Jasminum floridum Bunge 探春花(原亚种)Jasminum floridum Bunge subsp. floridum 黄素馨(亚种)Jasminum floridum Bunge subsp. giraldii (Diels) B. M. Miao 倒吊钟叶素馨Jasminum fuchsiifolium Gagnep. 素馨花Jasminum grandiflorum L. 广西素馨Jasminum guangxiense B. M. Miao 绒毛素馨Jasminum hongshuihoense Z. P. Jien ex B. M. Miao 矮探春(原变种)Jasminum humile L. var. humile 小叶矮探春(变种)Jasminum humile L. var. microphyllum (L. C. Chia) P. S. Green 甘肃矮探春(变型)Jasminum humile L.f. kansuense (Kobuski) B. M. Miao 密毛矮探春(变型)Jasminum humile L.f. pubigerum (D. Don) Grohmann 羽叶矮探春(变型)Jasminum humile L.f. wallichianum (Lindl.) P. S. Green 清香藤Jasminum lanceolarium Roxb. 栀花素馨Jasminum lang Gagnep. 桂叶素馨asminum laurifolium Roxb. ex Hornem. 海南素馨Jasminum ligustrioides L. C. Chia 长管素馨Jasminum longitubum L. C. Chia ex B. M. Miao 野迎春Jasminum mesnyi Hance 小萼素馨Jasminum microcalyx Hance 毛茉莉Jasminum multiflorum (Burm.f.) Andrews 青藤仔Jasminum nervosum Lour. 银花素馨Jasminum nintooides Rehder 迎春花Jasminum nudiflorum Lindl. 迎春花(原变种)Jasminum nudiflorum Lindl. var. nudiflorum 垫状迎春(变种)Jasminum nudiflorum Lindl. var. pulvinatum (W. W. Sm.) Kobuski 素方花Jasminum officinale L. 素方花(原变种)Jasminum officinale L. var. officinale 具毛素方花(变种)Jasminum officinale L. var. piliferum P. Y. Bai 西藏素方花(变种)Jasminum officinale L. var. tibeticum C. Y. Wu ex P. Y. Bai 大花素方花(变型)Jasminum officinale L.f. affine (Royle ex Lindl.) Rehder 厚叶素馨Jasminum pentaneurum Hand.-Mazz. 毛萼素馨Jasminum pilosicalyx Kobuski 多花素馨Jasminum polyanthum Franch. 披针叶素馨Jasminum prainii H. Lév. 白皮素馨Jasminum rehderianum Kobuski 茉莉花Jasminum sambac (L.) Aiton 亮叶素馨Jasminum seguinii H. Lév. 华素馨Jasminum sinense Hemsl. 淡红素馨Jasminum stephanense Lemoine 滇素馨Jasminum subhumile W. W. Sm. 川素馨Jasminum urophyllum Hemsl. 腺叶素馨Jasminum wangii Kobuski 西藏素馨Jasminum xizangense B. M. Miao 盈江素馨Jasminum yingjiangense P. Y. Pai 元江素馨Jasminum yuanjiangense P. Y. Pai 云南素馨Jasminum yunnanense Z. P. Jien ex P. Y. Pai